Əhalinin banklara 6 milyard 420 milyon manat borcu var

Qubad İbadoğlu, İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin eksperti

Mərkəzi Bankın “Banklarda kreditlərin verilməsi qaydaları”na dair yaydığı son məlumatında diqqəti çəkən və əhalinin müxtəlif təbəqələrini maraqlandıran məsələlərə, xüsusilə də “məsuliyyətli borc vermə” prinsiplərinə dair şərhimi bölüşmək qərarına gədim.

 27 dekabr 2013-cü idlə İctimai Birliklərin “Mədən sənayesində şəffaflığın artırılması” (MSŞA) Koalisiyasının Şura iclasının yeni tərkibdə ilk iclası keçirilib.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi Açıq Cəmiyyətlərın İctimai Assosiasiyası (PASOS) və “Kamil vətəndaş” İctimai Birliyi ilə tərəfdaş olaraq Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilən “Beyin mərkəzlərinin qərar qəbulu arenasında rolunun sgücləndirilməsi vasitəsi ilə idarəetmənin effektivliyinin yüksəldilməsi” layihəsini həyata keçirib. İki il müddətində həyata keçirilən layihənin başlıca məqsədi Azərbaycanda fəaliyyət göstərən yerli düşüncə mərkəzlərinin institutsional və tədqiqat imkanlarının artırılması yolu ilə onların qərarların qəbulunda iştirakını və hökumətin fəaliyyətinin gücləndirilməsində rolunu artırmaqdan ibarət olub.

Ali məktəblərin bakalavr və magistrlərinə öz iqtisadi biliklərini təcrübədə tətbiq etməyə, elmi-tədqiqat və peşəkar bacarıqlarını inkişaf etdirməyə imkan yaradan proqrama seçim iki vəzifə - Xarici əlaqələr və Tədqiqatçı mütəxəssis üzrə aparılır.

20 Noyabr 2013-cü ildə İqtisadi Tədqiqlar Mərkəzində jurnalistlər üçün “Azərbaycanda neft gəlirlərinin idarə olunması: mövcud vəziyyət və perspektivlər” mövzusunda seminar təşkil olunub. Seminarda Mərkəzi Beynəlxalq Gəlirlərə Nəzarət İnstitutu tərəfindən maliyyələşdirilən “Gəlirlərin idarə olunmasını necə yaxşılaşdırmalı: Azərbaycan və Qazaxıstanda idarəetmə təcrübələri” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanda neft və qaz gəlirlərinin idarə olunması vəziyyətini araşdıran siyasət sənədi jurnalistlərə təqdim olunub.

“Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatının ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirdiyi “Azərbaycan Şəffaflıq Tərəfdaşlığı” (AŞT) layihəsi çərçivəsində İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin “Açıq Hökumətin təşviqinə dair 2012-2015-ci illər üçün Milli Fəaliyyət Planı”nın icra vəziyyətinin monitorinqi üzrə yekun hesabatın təqdimatı olub.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin Açıq Cəmiyyətlərın İctimai Assossiyası (PASOS) və “Kamil vətəndaş” İctimai Birliyi ilə tərəfdaş olaraq həyata keçirdiyi, Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilən “Beyin mərkəzlərinin qərar qəbulu arenasında rolunun gücləndirilməsi vasitəsi ilə idarəetmənin effektivliyinin yüksəldilməsi” layihəsinin icra vəziyyətinin qiymətləndirilməsi üçün yerli mütəxəssis tələb olunur.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin Açıq Cəmiyyətlərın İctimai Assossiyası (PASOS) və “Kamil vətəndaş” İctimai Birliyi ilə tərəfdaş olaraq həyata keçirdiyi, Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilən “Beyin mərkəzlərinin qərar qəbulu arenasında rolunun gücləndirilməsi vasitəsi ilə idarəetmənin effektivliyinin yüksəldilməsi” layihəsi çərçivəsində “Effektiv kommunikasiya qurmaq alətləri” mövzusunda təlim təşkil edib.

İqtisadi Tədqiqlar Mərkəzi İdarə Heyətinin üzvü Qubad İbadoğlu oktyabrın 29-dan noyabrın 2-dək Londonda keçirilən Açıq Hökümət Təşəbbüsü üzrə İllik Sammitdə iştirak edib. Sammitdə dünyanın 61 üzv ölkəsindən və beynəlxalq təşkilatlarından 1000-dək nümayəndə iştirak edib. Tədbirdə Azərbaycan hökumətinin nümayəndə heyətini Prezident yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin (ASAN) sədri İnam Kərimov və Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə Komissiyasının katibi Vüsal Hüseynov təmsil edib. 

ATƏT-in Bakı Ofisinin İqtisadiyyat və ətraf mühit şöbəsinin təşkilatçılığı ilə “Naxçıvan Muxtar Respublikasında sahibkarların imkanlarının artırılmasına dəstək” semnarları keçirilir. İlk belə 2 günlük seminar oktyabrın 24-də başlayıb. Semnarların keçirilməsində məqsədi iqtisadi inkişafa kömək etmək və Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı (NMR) kiçik və orta müəssisələr üçün sağlam biznesi mümkünləşdirən mühit yetişdirməkdir.

Bu toplantıda Avrasiya regionunu təmsil edən Qubad İbadoğlu Konqo və Fildişi sahili ölkələrinin hökumətlərində bir sıra görüşlərdə iştirak edib

Büdcə Şəffaflığı, Hesabatlılığı və İştirakçılığı üzrə Qlobal Hərəkat ( BTAP) dünya üzrə büdcə şəffaflığı, hesabatlılığı və iştirakçılığı ilə bağlı marifləndirmə aparmaq üçün 28 sentyabr 2013-cü ildə “Fəaliyyət günü” adı altında tədbirlər keçirməyə çağırır. 40-dan çox ölkədən 55 vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarının da qatıldığı bu tədbirdə büdcə məlumatlarına çıxışı, büdcə sahəsində qərar qəbul etmədə iştirakçılığı artrırmaq üçün hökumətlərdən və parlamentdən müvafiq addımlar atmağla bağlı çağırış edir. 

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzininin İdarə Heyətinin üzvləri və Milli Büdcə Qrupunun ekspertləri Qubad İbadoğlu və Fuat Rəsulov bu ölkədə dövlət büdcəsinin idarəedilməsi sferasında islahatların aparılmasına dəstək vermək üçün sentyabrın 12-dən 15-dək BMT İnkişaf Proqramının dəvəti ilə Bişkekdə səfərdə olublar. Səfərin əsas məqsədi büdcə işi üzrə ixtisaslaşmış yerli ekspertlər üçün proqram büdcəsinin tərtibatı ve mrtodologiyası mövzusuna dair təlimlər keçmək olub. İlk təlimə Qırğızıstanın dövlət orqanlarını, parlamentin və hesablama palatasını təmsil edən, eləcədə ayrı-ayrı nazirliklərdə büdcə işinə rəhbərlik edən 55 nəfər dövlət məmuru cəlb olunub. Təmsil etdikləri dövlət orqanlarında büdcə işi üzrə ixtisaslaşmış təlim iştirakçıları arasında Maliyyə Nazirliyinin büdcə baş idarəsinin rəisi ilə yanaşıı sektor müdirləri, Hesablama Palatasının auditorları, ayrı-ayrı nazirliklərin maliyyə idarələrinin rəhbərləri, parlamentın büdcə komitəsinin üzvləri də olub. Onlara təlim zamanı proqram büdcəsinin təsnifatının konseptual, metodiki və texniki tərəfləri tədris olunub və mütəxəssislərlə birlikdə praktiki problemlər müzakirə edilib. 

Sentyabrın 5-6-da Avropa Komissiyasının təşkilatçılığı ilə “Avropa qonşuluq siyasətində vətəndaş cəmiyyəti şəbəkəsi” tədbiri keçirilib. Tədbir Avropa İttifaqının maliyyələşdirdiyi “Vətəndaş cəmiyyəti. İnkişaf üçün dialoq” layihəsi tərəşdaşlığı çərçivəsində təşkil olunub.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin xarici əlaqələr üzrə məsul şəxsi Ramil Kazimov sentyabırın 4-6 da Buxarestdə keçirilən “VI Qara Dəniz QHT Forumun”da iştirak edib. Bu dəfəki Forum “ Davamlı və Effektiv regional əməkdaşlığın qurulması” adı altında təşkil olunub. Tədbirin məqsədi Qara Dəniz regionun təmsil edən vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları, hökumət və beynəlxalq təşkilatları arasında debat, bilik, qarşılıqlı anlaşma, rabitə və əməkdaşlığa dair sərbəst mühit yaratmaqdır. Bu Forum Avropa Komisiyası və Rumuniya Xarici İşlər Nazirliyinin maliyyə dəstəyi ilə təşkil olunub. 

Bu gün Sahibkarlığın və Bazar İqtisadiyyatının İnkişafına Yardım Fondunun (SBİİYF) ABŞ BİA-nın maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirdiyi “Azərbaycanda Kiçik Sahibkarlığın İnkişafına Dəstək” layihəsi çərçivəsində İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi (İTM)“Vergi-patent sisteminin tətbiqinin məqsədəuyğunluğunun əsaslandırılması" mövzusunda Dəyirmi Masa keçirib. Dəyirmi Masada Vergilər Nazirliyinin, Sahibkarlar Təşkilatları Milli Konfederasiyasının, Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının, akademik dairələrin və müstəqil düşüncə mərkəzlərinin təmsilçiləri, ekspertlər və media nümayəndələri iştirak ediblər. Dəyirmi Masanın iştirakçılarını salamlayan, SBİİYF sədriSabit Bağırov Azərbaycanda vergi patent sisteminin (VPS) tətbiqinin zərurəti və üstünlüklərindən danışıb. O qeyd edib ki, bu vergi sistemi Azərbaycanda ötən əsrin 90-cıillərinin əvvəllərində də tətbiq olunub. Hazırkı şərait bu istiqamətdə müzakirələrə yenidən başlamaq üçün zəruri şərtlər yetişdirib. Belə ki, patent vergi sisteminin tətbiqi xirda sahibkarların xərclərinin azaldılması, onların qarşılaşdıqları baryerlərin aradan qaldırılması istiqamətində əlavə imkanlar yaradır. Bu vergini tətbiq edən sahibkarlar nəzarət-kassa aparatı almayacaq və rüblük vergi bəyannamələri təqdim etməyəcəklər.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi (İTM) Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə dəstəyi ilə “Özünədəstək” - Birdəfəlik ünvanlı sosial yardım proqramının icrasının monitorinqi və aztəminatlı ailələrin məşğulluğa çıxış imkanlarının artırılmasına dəstək” adlı layihəni icra edib. Xaçmaz və Bakının Nizami rayonlarını əhatə edən layihənin başlıca məqsədi aztəminatlı ailələrin yoxsulluqdan passiv müdafiə mərhələsindən aktiv müdafiəyə keçidini nəzərdə tutan “Özünədəstək” proqramının icrasının monitorinqi yolu ilə bu sahədəki dövlət siyasətinə və onun təkmilləşdirilməsinə texniki-metodiki dəstək vermək olub.

Avqustun 27-də Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Orxus Ekoloji İnformasiya Mərkəzində İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin (İTM) Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) Bakı Ofisinin maliyyə dəstəyi ilə Qəbələ, Oğuz və Şəkidə həyata keçirdiyi “Torpaqların münbitliyinin qorunması məqsədilə torpaq istifadəçilərinin maarifləndirilməsi və ictimai vəkillik” layihəsinin yekunlarına həsr olunmuş Dəyirmi Masa keçirilib.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi ABŞ-ın Gəlirlərə Nəzarət İnstitutunun maliyyə və Xəzər Universiteti nəzdində Avrasiya Mədən Sənayesi Bilik və Təlim Mərkəzinin metodoloji dəstəyi ilə Almatada Kazaxıstandan olan ekspertlər üçün avqustun 22-24-də 3 günlük seminar keçirib. Seminarda Astana, Almata, Şimkənd və Semipalatinsk şəhərlərində yerləşən universitetlərin, akademik dairələrin və beyin mərkəzlərindən 15-dək nümayəndə iştirak edib. Seminarda İctimai Maliyyənin Monitorinqi Mərkəzinin rəhbəri İnqilab Əhmədov və İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzinin eksperti Qubad İbadoğlu təlimçi statusunda çıxış ediblər.

İqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi Sahibkarlığın inkişafına və Bazar İqtisadiyyatına Yardım Fondu ilə tərəfdaşlıq şəraitində Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirdiyi “İctimai vəsaitlərinin idarəolunmasına effektiv nəzarət sisteminin yaradılması” mövzusunda layihə çərçivəsində 18 avqust 2013-cü il tarixdə Şəkidə növbəti seminar keçirib.